Leden(ver)binding en de veranderende rol van verenigingen [3/5]
Verenigingen hebben moeite om leden te binden aan hun vereniging én aan elkaar. Daardoor ervaren leden niet hoeveel meerwaarde hun lidmaatschap heeft. Hoe verbeter je de ledenbinding? Het “Digitale Dienstverlening- & Communicatiemodel voor verenigingen” geeft inzicht in waar jouw vereniging nu staat én hoe je binding en verbinding succesvoller faciliteert. Mathijs en Dennis lichten dit toe en geven ondertussen tal van tips voor een bloeiende digitale vereniging.
Door: Mathijs Vleeming & Dennis van Aalst, Yard | Digital Agency
Lees ook:
- deel 1 over: achtergrond van het ‘Digitale Dienstverlening- & Communicatiemodel voor verenigingen’.
- deel 2 over: kennis delen en de veranderende rol van verenigingen.
(klik op de afbeelding om te vergroten)
Verenigen als kerntaak
Eén van de belangrijkste kerntaken van een vereniging is het verbinden van leden. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het verenigen van leden de belangrijkste taak is. En de reden dat de vereniging is opgericht. De naam ‘vereniging’ zegt het al.
De manier waarop verenigingen hun leden verbinden is aan het veranderen.
Traditionele verbinding: fysieke evenementen
Zendende verenigingen verbinden hun leden eigenlijk maar een aantal dagen per jaar. Dat doen ze op fysieke evenementen, zoals een congres. De rest van het jaar faciliteren zij weinig tot geen verbinding tussen leden. Er is dan vooral eenrichtingsverkeer vanuit de vereniging naar leden, met name via e-mail. Daardoor verwatert de betrokkenheid van leden.
In dit traditionele ‘verbinding 1.0’-model faciliteert de vereniging kennis en verbinding alleen voor leden die fysiek op het evenement aanwezig zijn. Als je niet aanwezig bent, kun je je lidmaatschap van de vereniging niet verzilveren. Je mist de toegang tot de kennis van en verbinding met andere leden. Terwijl die kennisuitwisseling en verbinding met andere leden de grote meerwaarde van branche- en beroepsverenigingen is.
De luisterende vereniging: off- en online evenementen
De luisterende vereniging is een stap verder en zet digitale mogelijkheden in. Deze vereniging heeft een off- en online evenementenmodel (‘verbinding 2.0’). De vereniging faciliteert verbinding tussen leden tijdens meerdere fysieke én online evenementen. Maar tussen de evenementen door hebben leden geen contact met elkaar. En nemen leden niet deel aan een evenement? Dan hebben ze geen toegang tot de andere leden en de kennis die tijdens de evenementen gedeeld wordt. Hierdoor ervaren alleen deelnemers de meerwaarde van de vereniging.
De luisterende vereniging faciliteert verbinding en kennisdeling onder leden dus nog steeds slechts in beperkte mate. Tijdens deze evenementen wordt meestal vooral gevalideerde kennis gedeeld; de wisdom of the crowd wordt maar beperkt gebruikt. Al zien we wel dat de bottom-up-gedachte steeds meer toegepast wordt tijdens evenementen, bijvoorbeeld door unconference– en werkgroepformats in te zetten.
Uitdagingen bij fysieke en online evenementen
Toch hebben dit soort fysieke en virtuele evenementen 2 grote uitdagingen:
- Duurzame verbindingen creëren
- Interactie en kennisuitwisseling organisch voortzetten
Dit komt omdat de interactie en verbinding tussen leden abrupt wordt afgebroken na het evenement (“Tot volgende keer!”). Daarmee wordt meestal ook de betrokkenheid van leden abrupt afgebroken. Dat vermindert op de langere termijn de betrokkenheid van leden bij de vereniging.
De faciliterende vereniging: slimme mix van off- en online
Faciliterende verenigingen hebben daar een oplossing voor: zij zetten de online mogelijkheden in om de verbinding tussen leden het hele jaar door te faciliteren (‘verbinding 3.0’). Daardoor zijn er golfbewegingen in betrokkenheid in plaats van abrupte pieken en dalen. Online is verbinding immers altijd en overal mogelijk. Evenementen vormen dan hoogtepunten in ledenverbinding en ledenbetrokkenheid die verder het hele jaar door doorgaat, 365 dagen per jaar.
De kracht van online én offline
Combineer je offline en online, dan combineer je in feite synchrone en asynchrone communicatie. Beide hebben voor- en nadelen. Offline communicatie is synchroon. Daardoor is het intiem, zijn er diepere gesprekken mogelijk en kunnen er makkelijker onverwachte inzichten ontstaan. Maar het is ook tijdelijk en minder toegankelijk. Asynchrone online communicatie is altijd en overal beschikbaar. Ook is het permanent te bewaren en terug te zoeken. Daardoor is het bereik groter.
In een slimme digitale communicatie- en dienstverleningsstrategie versterken de verschillende vormen van on- en offline, en synchrone en asynchrone communicatie elkaar. Evenementen versterken de online activiteit en de online activiteit zorgt voor kwalitatief betere evenementen, waar meer leden aan meedoen. De kunst en uitdaging voor verenigingen die meer leden willen betrekken, ligt in het vinden van deze mix van best of both worlds.
Terugkijken: Verenigen als kerntaak: van events naar community’s
Veranderende manier van communiceren
Waarom een mix van online en offline het best werkt, heeft ook te maken met de veranderende manier van communiceren binnen de verschillende typen verenigingen. Zendende verenigingen behandelen leden als een publiek. Ze zenden informatie naar hun leden; het is eenrichtingsverkeer. De luisterende vereniging ziet leden als een netwerk. In een netwerk heb je alleen toegang tot iedereen die met jou verbonden is. Het is immers jouw netwerk. Vaak is er alleen sprake van een-op-een interactie.
De faciliterende vereniging behandelt leden als een community. Deze verenigingen verbinden leden niet alleen aan de organisatie, maar ook onderling. Ze vergroten het ‘verenigingsgevoel’ en verbinden alle leden met elkaar rondom gemene delers. Daar betrekken ze ook de sector bij. Om zo samen te werken aan een hoger doel. Dat doel is vaak de missie van de vereniging.
Als je een publiek wilt bouwen help je mensen. Als je een community wilt bouwen help je mensen elkaar te helpen.
David Spinks
Relatie met leden
Als de rol van je vereniging verandert van zendend, via luisterend naar faciliterend, dan verandert ook de relatie met je leden structureel. De zendende vereniging doet aan ledenbinding. Maar de communicatie is top-down en leden hebben weinig inspraak. De luisterende vereniging raadpleegt zo nu en dan wat leden willen, bijvoorbeeld via enquêtes en onderzoeken. Leden hebben op die manier beperkte inspraak in de dienstverlening en belangenbehartiging van de vereniging.
De faciliterende vereniging doet aan co-creatie met zijn leden en externe stakeholders. De vereniging daagt leden en andere stakeholders proactief uit om samen te werken. Ook faciliteert de vereniging leden om gebruik te maken van elkaars kennis en niet alles zelf te doen. Dit vraagt om een duidelijk andere relatie van de vereniging met de leden. Daar lees je meer over in de vijfde en laatste blog uit deze reeks.
Co-creatie faciliteren
Co-creatie kun je slim online faciliteren met een communityplatform. De hamvraag daarbij is: hoe kunnen mijn leden elkaar helpen? Heb je hier een helder antwoord op en stimuleer je de ledeninteractie en co-creatie proactief? Dan creëer je meerwaarde met een online communityplatform en vergroot je je impact als vereniging.
Case: Samen het inkoopvak naar een hoger niveau brengen
Inside Procurement van Nevi is hét kennisnetwerk voor inkoop-, contract- en supplymanagement. Vakgenoten en experts delen in deze community kennis, kunde, ervaringen en andere waardevolle informatie. Lees meer in de klantcase over Nevi.
Case: Hoe doet coöperatie Horticoop het?
Een vreemde eend in de bijt is coöperatie Horticoop. Toch is dit een mooi voorbeeld van hoe je gebruikmaakt van ledenkennis. Deze coöperatie heeft namelijk een heleboel verenigingskenmerken. Horticoop investeert gezamenlijk in toeleverende bedrijven. En hun leden proberen via hun online platform betere investeringsbeslissingen te nemen. Samenwerking zit in het DNA van deze coöperatie.
Via een online platform staan de leden continu met elkaar in contact. Daardoor kunnen ze snel inspelen op trends en kansen in kaart brengen. Zodat ze gezamenlijk de juiste bedrijven starten of aankopen. Door hun online platform en digitale communicatie en interactie, zijn ze beter in staat hun doelen te halen.
Volgende keer: digitale dienstverlening en de veranderende rol van verenigingen
Succesvolle verenigingen faciliteren kennisdeling en verbinding tussen leden. Het hele jaar door. Maar hoe doen moderne verenigingen dit nu concreet?
Over de auteurs
Mathijs gelooft dat verenigingen hun impact kunnen vergroten door hun leden het hele jaar door te verbinden en kennis te laten delen. Daarvoor baseert hij zich op zijn 20 jaar ervaring in het “hart van de wereld van professionele community-bouwers”, namelijk in de internationale meetingsindustrie voor verenigingscongressen en -bijeenkomsten bij de International Congress and Convention Association. Daar was hij Director Marketing.
Al meer dan 3 jaar werkt Mathijs als communitystrateeg en consultant. In die rol helpt hij verenigingen en andere organisaties om online communitystrategieën creëren. Dat doet hij bij Yard | Digital Agency, de marktleider in digitale communicatie- en communityoplossingen voor verenigingen en publieke organisaties in Nederland.
Mathijs schreef een eBook met input van verenigingen en communityleiders getiteld: “The Association Community Compendium. How the harness the collective power of your members”. Mathijs is ook bestuurslid van het Community Consultants Collective en expertbijdrager van Association Meetings International.
Dennis gelooft in de kracht van digitaal. Met passie ondersteunt hij samen met gemotiveerde collega’s maatschappelijke organisaties bij het realiseren van digitale impact. Dennis is een ervaren online strateeg binnen de verenigingswereld. Door zijn diepgaande kennis van verenigingen fungeert hij als sparringpartner en adviseur van verenigingen die digitaal willen groeien.
Samen met de KNVB en Yard | Digital Agency won hij de Dutch Interactive Award (DIA) 2021 in de categorie communities. Deze prijs hebben zij gewonnen voor het platform Eén tweetje, waarvoor Dennis samen met de KNVB de strategie ontwikkelde. “De community zorgt voor een game changer in de manier waarop de KNVB communiceert”, aldus de jury. “Een verandering van top-down naar peer-to-peer.”
Daarnaast is Dennis trainer digitale community’s bij De Nederlandse Associatie (DNA). Via open en incompany workshops helpt hij branche- en beroepsverenigingen om de waarde van een online community te ontdekken. Ook begeleidt hij ze bij het opstarten van een online community en het stimuleren van interactie en betrokkenheid binnen de community.
Even sparren over het digitaal laten groeien van je vereniging?
Neem gerust contact met ons op. Wij denken graag met je mee! Of ontdek direct de digitale groeipotentie van jouw vereniging.
Webinar terugkijken: Van zendend naar faciliterend: de veranderende rol van verenigingen
Het digitale landschap voor branche- of beroepsverenigingen verandert in sneltreinvaart. Dat komt omdat leden nieuwe behoeften en verwachtingen hebben van hun vereniging. Hoe reageer je daarop en laat je jouw vereniging digitaal groeien om de ledenbinding te verbeteren?
Lees ook
Communitytypen: hoe je succesvol een community opzet
Het geheim van een succesvolle community: privacy
